Trong quá trình nuôi tôm, một trong những dạng bệnh phổ biến là ký sinh trùng. Với mật độ nuôi ngày một tăng khiến môi trường càng ngày ô nhiễm. Đặc biệt đối với mô hình thâm canh. Nếu nước ao nuôi không được vệ sinh kỹ sẽ làm ký sinh trùng phát tán và sinh sôi nhanh. Một trong các bệnh nguy hiểm ở tôm là từ ký sinh trùng Gregarine. Cùng BCC Aqua tìm hiểu nguyên nhân, dấu hiệu và cách xử ký căn bệnh này nhá.
Ký sinh trùng Gregarine là gì?
Gregarine còn có tên gọi khác là ký sinh trùng hai roi. Đây là một loại nguyên sinh động vật ký sinh ở trong ống tiêu hóa của tôm. Chúng thường xuất hiện ở giai đoạn 40-50 ngày sau khi thả giống. Chúng xuất hiện nhiều hơn khi nuôi mật độ cao, trong ao có nhiều lượng hữu cơ và nắng nóng kéo dài. Ký sinh trùng Gregarine được phát hiện ở các trường hợp tôm bị bệnh phân trắng.
Có khoảng 3 chi của Gregarine trên tôm he là: Cephalolobus spp., Nematopsis spp., Paraophioidina spp. Gregarine thường có từ 2-3 đốt, đốt cuối cùng có giác bám dùng để bám vào thành ruột và dạ dày tôm. Gregarine sống ký sinh trong ống tiêu hóa của tôm ở dạng kén hoặc dạng trưởng thành của bào tử động.
Điều kiện Gregarine phát triển
Bệnh do ký sinh trùng Gregarine thường xuất hiện quanh năm, đặc biệt ở thời điểm giao mùa và nắng nóng. Bệnh trở nặng hơn ở những ao nuôi có mật độ cao, ao lắng không cải tạo kỹ chứa ký sinh lây nhiễm sang tôm.
Ngoài ra, tôm có thể nhiễm bệnh do ăn phải các vật chủ trung gian nhiễn Gregarine hoặc bào tử của chúng như: ốc, hến, nhuyễn thể, giun nhiều tơ,…
Dấu hiệu nhận biết ký sinh trùng Gregarine
Khi bị ký sinh trùng Gregarine tấn công, tôm sẽ chậm lớn, FCR cao. Nếu nhìn bằng mắt thường sẽ khó phát hiện tôm bệnh. Nhưng khi bị nặng, tôm có đường ruột màu vàng hoặc vàng nâu khi tách ruột khỏi cơ thể. Bệnh thường được phát hiện chính xác khi xem ruột tôm dưới kính hiển vi.
Quá trình phát triển bệnh
Khi tôm bị tấn công sẽ giảm kháng thể, suy yếu. Khi kết hợp với nhiều nhân tố khác tấn công khi tôm không khỏe, dẫn đến tôm bị nhiễm bệnh nặng hơn.
Ký sinh trùng Gregarine ký sinh trong đường ruột làm tổn thương biểu mô thành ruột, làm thay đổi cấu trúc cấu tạo. Từ đó tôm không thể hấp thu chất dinh dưỡng từ thức ăn. Ký sinh trùng còn cạnh tranh các lợi khuẩn trong đường ruột. Tôm bị nhiễm bệnh tiết dịch tiêu hóa kém. Dẫn đến sự lên men thức ăn trong tiêu hóa chuyển thối gây ra bệnh phân trắng.
Các vi khuẩn thuộc nhóm Vibrio có sẵn trong ao nuôi sẽ có cơ hội tấn công. Tôm sẽ bị sưng gan tụy, khả năng tiết dịch tiêu hóa giảm. Ruột hư hại làm quá trình lên men thối, gan nhạt màu mất chức năng tiêu hóa. Việc hấp thụ và dự trữ dinh dưỡng, khả năng miễn dịch đều giảm. Chất chứa trong ruột có màu trắng đến vàng nâu, gây ra phân trắng.
Phòng bệnh ký sinh trùng Gregarine
Nếu được phát hiện và xử lý kịp thời bệnh phân trắng thì tôm có thể bắt mồi trở lại bình thường. Nhưng nếu cường độ ăn thấp thì hiện tượng tôm chết rải rác sẽ phổ biến. Nếu tôm khỏi bệnh thì tốc độ tăng trưởng và khả năng tôm bị ốp thân là rất cao.
– Để phòng bệnh do ký sinh trùng Gregarine, bà con có thể dùng các chất kích thích để hỗ trợ sinh trưởng, đảm bảo tôm nuôi khỏe mạnh.
– Bà con cần cải tạo ao tốt, loại bỏ các vật trung gian có thể gây bệnh.
– Cần lọc và xử lý nước thật ký trước khi thả tôm.
– Thức ăn cho tôm bố mẹ hoặc những loại thức ăn tươi sống cần kiểm tra kỹ hoặc nấu chín rồi mới cho ăn.
– Vào mùa năng nóng kéo dài, cần tăng cường quạt khí cho ao.
– Bổ sung vitamin C để tăng đề kháng tự nhiên cho tôm.
Hy vọng bà con đã có thêm nhiều kiến thức bổ ích về ký sinh trùng Gregarine. Nếu bà con cần tư vấn về kiến thức nuôi tôm hiệu quả, hay tìm mua các sản phẩm xử lý môi trường ao nuôi, tăng cường đề kháng, thảo dược phòng trị bệnh cho tôm thì liên hệ ngay với BCC Aqua nhé.
